تجلی آثار خوشنویسی فارسی روی دیواره تاج محل هندوستان

رئیس مرکز تحقیقات زبان فارسی بنیاد سعدی در دهلی‌نو گفت: صنایع دستی ایران در هند از گذشته چه به صورت خطوط نستعلیق معرق سنگ در بنای تاج محل و چه در مراکز فروش امروزی حضور و رونق دارد.

به گزارش روابط عمومی بنیاد سعدی، گفت‌وگوی زنده تصویری به مناسبت روز جهانی گردشگری در اینستاگرام بنیاد سعدی با موضوع «صنایع دستی پلی برای آشنایی فرهنگ‌ها؛ همراه با فارسی‌گویان جهان» با حضور احسان‌الله شکرالهی، رئیس مرکز تحقیقات فارسی دهلی‌نو، محمد عرف اچه‌میا، دانشجوی ارشد زبان‌شناسی کاربردی (آزفا) دانشگاه علامه طباطبایی از کشور هند و با اجرای سمیرا یافتیان، مدیر روابط عمومی این بنیاد برگزار شد.

در ابتدا شکراللهی درباره نقش هویتی صنایع دستی گفت: صنایع دستی مانند هر عنصر هویتی دیگر همچون زبان، آداب و رسوم و لباس پوشیدن، شکل دهنده بخشی از هویت یک جامعه است و چنانچه بخواهیم شخصی را بشناسیم تنها به اسم او اکتفا نمی‌کنیم بلکه به رسم هم اهمیت می دهیم.

شکراللهی با بیان اینکه صنایع دستی به بخشی از صنایع مردمی و بومی گفته می‌شود که نیازی به سرمایه‌گذاری کلان ندارد و هرکسی می‌تواند با تغییری در مواد خام رایگان یا ارزان قیمت، بر آن ارزش افزوده ایجاد کند که دیگران خواهان آن باشند، گفت: در هند صنایعی مانند کوزه‌گری و مجسمه سازی، طلا و جواهر سازی، نساجی و بافندگی، صنایع چرم، فلزکاری، شیشه‌گری و منبت‌کاری بیشتر رواج دارد. همچنین آثار چوبی در هند به خصوص ساخته شده از چوب صندل، که بسیار معطر، گران قیمت و ارزشمند است، طرفدار دارد.

وی با اشاره به اینکه در اکثر شهرهای هندوستان، صنایع دستی بسیار مورد استفاده عموم مردم است، گفت: استفاده از این صنایع دستی به محیط زیست کمک می‌کنند؛ به عنوان مثال ظروف یکبار مصرف سفالی وجود دارد که چای تنوری در آن عرضه می‌شود و مصرف کننده لیوان را پس از نوشیدن چای، حتماً می‌شکند و این گونه به طبیعت برگشت پذیر است.

سفالگری ایران دقیق‌تراز هند است

در ادامه محمد عرف اچه‌میا، فارسی آموزهندی نیز با بیان اینکه در روستای پدری ۹۰ درصد از کالاهای مصرفی، صنایع دستی طبیعی است، درباره چوب بامبو، کنف هندی، شکل تهیه و کاربرد آن در هند صحبت کرد و در پاسخ به اینکه آیا در کشور هند از صنایع دستی ایران نیز استقبال می‌شود یا خیر، گفت: صنایع دستی ایران در هند معمولاً گران است، اما جذابیت موجود در این صنایع موجب افزایش رغبت مردم هند و همچنین گردشگران غیر هندی است.

وی با نشان دادن چراغ نفتی که پایه آن از سفال میناکاری بود، افزود: ما در هند هم سفالگری داریم، اما سفالگری در ایران دقیق‌تر و زیباتر است که این برایم بسیار جذاب بود و رنگ‌های مختلفی روی آن استفاده می‌شود. بعضی از دوستانم هیچگاه به ایران نیامدند، اما در منزل دوستان و اقوام این صنایع دستی ایران را دیده‌اند، به من سفارش خرید آن‌ها را از ایران دادند.

آثار خوشنویسی هنرمند ایرانی روی دیواره تاج محل

شکراللهی نیز درباره استقبال از صنایع دستی ایران در هند گفت: ما به چند شکل صنایع دستی ایران را در هند داریم؛ یک شکل آن تاریخی است، یعنی از زمانی که همایون از پادشاهی خلع شد و به درگاه پادشاهان صفوی آمد، زمان بازگشت به هند تعداد قابل توجهی از هنرمندان ایرانی را به هند برد و هنرهای ایرانی مانند منبت و میناکاری را در آنجا ماندگار کرد.

وی افزود: معرق سنگ به عالی ترین شکل در بنای تاج محل دیده می‌شود که «امانت خان شیرازی» این خطوط نستعلیق و خوشنویسی باشکوه را در دیواره تاج محل نوشته است.

رئیس مرکز تحقیقات فارسی دهلی‌نو ادامه داد: همچنین در هند امروزی، مراکزی برای عرضه رسمی صنایع دستی وجود دارد و صنایع دستی ایران نیز در آن عرضه می‌شود. به جز این، یک مرکز دائمی عرضه صنایع دستی در منطقه‌ای از هند وجود دارد که یک ایرانی آن را با مشتریان خاص خود اداره می‌کند و که البته محصولات گران‌تر از قیمت عرضه در ایران است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا صنایع دستی ایران می تواند برای فارسی‌آموزان هندی فرصت شغلی ایجاد می‌کند که با تولیدکنندگان ایرانی همکاری کنند و صنایع دستی ایران را در هند به فروش برسانند، گفت: بسیاری از صنایع دستی ایرانی در هند مشابه دارد، اما بعضی صنایع دستی دیگر هند ظرافت موجود در هنر ایران را در صنایع دستی خود مانند تابلو فرش ایرانی، منبت و چوب، نگارگری و خوش نویسی ندارند و کسانی که تمکن مالی خوبی در هند دارند از آن استقبال می‌کنند.

در پایان این برنامه، تصاویری از فرودگاه هند مزین به صنایع دستی، ریسه‌های گل در عروسی، انواع کیف، لباس، تکه دوزی، زری دوزی و حجاری سنگ نمایش را رییس مرکز تحقیقات زبان فارسی دهلی نو نمایش داد و محمدعرف اچه‌میا در مورد آن‌ها توضیح داد.

پایان خبر / ‏

‌