وضعیت زبان فارسی در نیجریه
معرفی کشور نیجریه:
نیجریه:یا نایـْجـِریا یا به طور رسمی جمهوری فدرال نیجریه در غرب آفریقا قار دارد. پایتخت آن آبوجا و بزرگترین شهر آن لاگوس و زبان رسمی آن انگلیسی است . نیجریه پرجمعیتترین کشور قاره آفریقا با اکثریت جمعیت سیاه پوست و هفتمین کشور پرجمعیت جهان است. نیجریه کشوری چندملیتی بوده و ساکنان این کشور از ۲۵۰ قومیت مختلف و دارای بیش از ۵۰۰ زبان متفاوت هستند و بسیاری از آنها دارای عقاید و آداب و رسوم خاص خود هستند. ۴۴٪ از مردم آن که در شمال کشور زندگی میکنند مسلمان و ۴۶٪ در جنوب، مسیحی هستند.این کشور با بنین، چاد، کامرون و نیجر مرز مشترک دارد.
تاریخ اولین سکونت در این کشور به ۹ هزار سال قبل از میلاد مسیح بازمیگردد. با این حال در سده ۱۹ میلادی این کشور مستعمره بریتانیا شد تا اینکه در اول اکتبر ۱۹۶۰ دوباره استقلال خود را به دست آورد و این روز به عنوان روز ملی این کشور نامگذاری شد. حکومت نیجریه در سال ۱۹۶۳ م تبدیل به جمهوری شد.
پس از استقلال در دورههای مختلف گرفتار حکومتهای نظامی شد. سرانجام در سال ۱۹۹۹ برای نخستین بار انتخابات آزاد در این کشور برگزار شد. از سال ۲۰۰۲ در شمال این کشور درگیری نظامی میان اسلامگرایانِ گروه بوکو حرام (فرقهای از مسلمانان تندروی طالبانی) با نیروهای دولتی جریان داشتهاست؛ گروه مسلّح بوکو حرام خواستار تعطیلی تمامی مدارس نوین و تحمیل قوانین شریعت بر تمامی ۳۶ ایالت نیجریه است.
نیجریه بزرگترین تولیدکننده نفت آفریقا است و بر اساس تولید ناخالص داخلی رسمی، دارای بزرگترین اقتصاد در آفریقا و ۲۷امین اقتصاد بزرگ در جهان است. این کشور همچنین بر اساس قدرت برابری خرید در رتبه ۲۵ جهان قرار دارد. واحد پول این کشور نایرا است.
تاریخچه زبان فارسی:
متاسفانه، اطلاعات دقیقی از تاریخچه زبان فارسی در نیجریه در دسترس نیست. آنچه اکنون بعنوان زبان فارسی در نیجریه مطرح است تلاش های آموزشی است که طی دهه های اخیر توسط مراکز و دانشگاه ها و ...صورت گرفته است.
آموزش زبان فارسی درکشور نیجریه، ازسال های 1382-1380 با برگزاری برنامه های مصوب تحت عناوین :
1- آموزش زبان فارسی در مرکز علمی- اسلامی آ.گ.گ و آموزش زبان فارسی در مسجد "اوسن"
در شهر لاگوس برقرار گردید و مدرس کلاس های مذکور، آقای "شیخ نجم الدین" ؛ یکی از افراد اعزام شده به ایران برای تحصیل در آن تاریخ به ایران بوده و که یکی از شیوخ منطقه لاگوس محسوب می گردد.
طی سال های 85-1382 به لحاظ استقبال مجتمع آموزشی طیبات در لاگوس و در رأس آن رئیس و مالک آن مجتمع سرکار خانم "الحاجه طیبات یوسف آدینجی" ، آموزش زبان فارسی در نیجریه وارد مرحله جدیدی شد.
در این سالها، 2 کلاس آموزش زبان فارسی توسط مدرسی نیجریایی از فارغ التحصیلان دانشگاه "جامعه المصطفی" به نام "آقای ابراهیم موذن" ، دایر گردید.
پس از اعزام نامبرده به ایران به منظور ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه مذکور، این رایزنی از فعالیت های"شیخ ذکرالله حنبلی ابیتوی"به عنوان مدرس زبان فارسی در همان مجتمع بهره برد.
در سال 1391، با حضور دو تن از بانوان ایرانی مقیم نیجریه، خانم ها: ماندا حمیدپور و فاطمه غیور نجف آبادی و با انجام هماهنگی های لازم از سوی این رایزنی و کسب مجوز از مرکز گسترش زبان فارسی سازمان متبوع، ضمن دعوت از نامبردگان به منظور تدریس، آموزش زبان فارسی در سه مقطع: ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان، از تاریخ 22 سپتامبر 2012 برابر با اول مهرماه 1391 در مجتمع یاد شده آغاز گردید.
ضمناً با فعالیت های مربوط به آموزش زبان فارسی، غرفه "اتاق ایران " نیز با مسئولیت سرکار خانم حمیدپور در آن مجتمع افتتاح و شروع به کار نمود که متاسفانه به دلیل ناکارآمدی پس از مدنی تعطیل شد.
پس از چندی با توجه به هماهنگی های به عمل آمده و مذاکرات انجام شده با دانشگاه "بایرو" در شهر کانو، مسئولین ذیربط در آن دانشگاه برای برگزاری کرسی زبان فارسی و تأسیس اتاق ایران در آن دانشگاه ابراز علاقه و آمادگی نموده اند .
از سال 1391 که متولی آموزش زبان فارسی در دنیا بنیاد سعدی شناخته شد همه ساله مبلغی به عنوان بودجه کلاسهای آموزش زبان فارسی برای رایزنی محترم ارسال می شد تا اینکه در سال 1395 با توجه به نظرات رایزن محترم وقت و شرایط به وجود آمده و نظر معاونت محترم امور بین الملل بنیادسعدی مقرر شد : نظر به اینکه کلاسها در سطح مقدماتی است و بیشتر علاقمندان کودکان زیر 14 سال می باشند و به دلیل ناکارآمدی وضع موجود، کلاسها تعطیل گردد.
در سال 1396 نیز پس از پیگیری های مستمر رایزن محترم وقت جهت برگزرای کلاسها در دانشگاه "بایرو" امکان برگزرای این کلاسها نیز مسیر نشد.
از سال 1398 نیز به دلیل شیوع ویروس کرونا در دنیا تمامی کلاسهای آموزش زبان فارسی به تعطیلی کشانده شد .
در سال 1401 و با حضور رایزن محترم تمهیداتی اندیشیده شده است تا هر چه سریع تر ثبت نام از فارسی آموزان انجام شود و کلاسها آغاز گردد.
مراکز، مدارس و کرسی های آموزش زبان و ادبیات فارسی
مراکز:
- رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران در نیجریه
- مرکز علمی و اسلامی آ.گ .گ
- مسجد اسلامی اوسن
مدارس:
- مجتمع آموزشی طیبات
دانشگاه ها:
- دانشگاه بایرو
- جامعه المصطفی و العالمیه
