زیراندازها و بافت ها

یکی از صنایع مهم ایران، قالی بافی است که  تکه ­های کوچک الیاف که جنس آن­ها از مرینوس، کرک، پشم و ابریشم پرتاب می­باشد به دور تارهای موازی که جنس آن­ها پنبه، پشم و یا ابریشم کم تاب است، گره زده می­ شود. نقوش مورد استفاده در قالی عبارت است از اسلیمی، ختایی و نقوش هندسی. از جمله طرح ­هایی که در قالی­­ های ایرانی رواج دارد می ­توان به نقشه درختی، خشتی، باغی، گل فرنگ، ماهی درهم، محرابی، محرمات، ایلیاتی، تلفیقی، گلدانی و ... اشاره کرد.

قالیچه قشقایی،فارس، سرحد چهاردانگه

گبه

گبه نوعی زیر انداز است که در قسمت ­های جنوب و مرکز کشور و بیشتر در ایل قشقایی با فته می ­شود. بافت آن شبیه به بافت قالی است و تفاوت آن در پودهای نازک کمتر، تعداد گره­ های کمتر در هر واحد، پرز بلندتر، رنگ و ابعاد متفاوت آن نسبت به قالی است. اکثر گبه­ ها به صورت ذهنی بافته می­ شوند. امروزه گبه به خاطر نقوش ساده، رنگ ­های خاص و تطابق با سلایق مردم امروزی بسیار مورد توجه قرار گرفته و طرفداران زیادی دارد.

 

             گلیم گبه قشقایی، فارس، سرحد

گلیم و جاجیم

جاجیم بافت ه­ای از پشم تابیدۀ الوان است که عرض آن معمولاً حدود 20 تا 35 سانتی متر است. گاهی از نخ پنبه ای برای پود نازک آن استفاده می­ شود. جاجیم، سنتی ­ترین روش بافندگی را دارد و در بافت آن باید ظرافت و دقت لازم را رعایت نمود. طرح ­هایی که در جاجیم مورد استفاده قرار می ­­گیرد، طرح ­های راه راه، لوزی و الوان هستند که در قدیم آنها را روی کرسی می انداختند. 

      گلیم پادری، کهکیلویه و بویر احمد، گچساران

نمد

نمد، زیراندازی است که بدون استفاده از دار تولید می­­ شود. مواد اولیۀ مورد استفاده در نمد، پشم بهارۀ گوسفند با الیاف بلند و رنگ­ های مختلف است. استان مازندران، گلستان، چهارمحال و بختیاری، سمنان از مهم­ترین مراکز تولید نمد هستند.

نمد، مازندران، جواهر ده