دیوان حافظ به ۴۰ زبان دنیا ترجمه شده است

به گزارش روابط عمومی بنیاد سعدی، همزمان با روز جهانی بزرگداشت حافظ، نشست تخصصی روز حافظ با سخنرانی استادان گروه و سفیر کشورمان در چین و شعرخوانی دانشجویان زبان و ادبیات فارسی و پخش کلیپ‌های تصویری از حافظیه و شیراز، به همت گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن و با همکاری رایزنی فرهنگی ایران و نمایندگی بنیاد سعدی در چین، برگزار شد.

در ابتدای این مراسم، محسن بختیار، سفیر کشورمان در چین بر  مناسبات فرهنگی دو کشور تأکید کرد و گفت: دایر بودن رشته‌های زبان و ادبیات فارسی و ایرانشناسی در بیش از ۳۰ دانشگاه چین و سابقۀ بیش از 60 سال فعالیت گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن، مایه مباهات و افتخار اینجانب به عنوان سفیر ایران و گواه روشنی بر عمق و قدمت تعاملات فرهنگی بین دو ملت بزرگ ایران و چین است.

وی ادامه داد: چین و ایران به عنوان دو تمدن باستانی از گذشته‌های دور، همواره در تبادل و ارتباط با یکدیگر بوده و با هم دوستی و مبادلات مردمی و فرهنگی داشته‌اند. به تعبیر تاریخ‌نگاران، در دنیا کمتر دو ملتی را می‌توان پیدا کرد که مانند ایران و چین، تعامل و پیوستگی عمیق و دیرینۀ فرهنگی و مردمی داشته باشند. 

سفیر کشورمان در چین افزود: اهمیت و جایگاه روابط فرهنگی، علمی و دانشگاهی دو جانبه در دوران معاصر نیز همواره مورد توجه دولت‌مردان دو کشور بوده و در سال‌های اخیر، توسعه همکاری‌ها در این حوزه‌ها به بخش فعال و مهمی از مناسبات و مشارکت جامع راهبردی بین ایران و چین تبدیل شده است.

بختیار بیان کرد: حضور رؤسای کشور ایران در دانشگاه پکن در سفر به چین که نمونه اخیر آن حضور جناب آقای دکتر رئیسی و سخنرانی در جمع استادان و دانشجویان دانشگاه در ماه فوریه بود، برگرفته از همین نگاه راهبردی به همکاری‌های علمی و دانشگاهی در تعاملات جمهوری اسلامی ایران با چین است.

وی یادآور شد: بدون تردید، تعاملات فرهنگی، علمی و دانشگاهی و ارتباط مردم با مردم، مهم‌ترین و کارآمدترین ابزار برای شناخت درست دو ملت بزرگ چین و ایران از ارزش‌های واقعی یکدیگر است و از رهگذر این شناخت، زمینه‌های دوستی و ارتباط نزدیک‌تر میان دو ملت فراهم می‌شود و حتی می‌تواند بسترساز توسعه بیشتر روابط و مناسبات در سایر حوزه‌ها همچون سیاسی و اقتصادی شود.

سفیر کشورمان در چین تصریح کرد: با تقویت دوستی و آشنایی مداوم بین مردم، بنیان انسانی محکمی برای گسترش مناسبات همه جانبه دو کشور فراهم خواهد شد. استادان و دانشجویان دو کشور می‌توانند با بررسی عمیق‌تر مظاهر تمدنی، فرهنگی و هنری همچون نقاشی، معماری، ادبیات، زبان، آداب و رسوم، ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی و علوم و صنایع، زمینه‌های درک عمیق‌تر دو ملت از یکدیگر را فراهم کنند.

وی ادامه داد: امروز بسیار خرسندم که شاهد برگزاری نشست بزرگداشت خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی، یکی از بزرگترین و پرمخاطب‌ترین شاعران ایرانی در دانشگاه وزین پکن هستم. بدون تردید شناخت فرهنگ دوستان و زبان دوستان ایرانی و چینی از اسطوره‌های ادبی یکدیگر، می‌تواند گام بزرگی در نزدیکی بیشتر دو ملت قلمداد شود. 

سفیر کشورمان در چین یادآور شد: جهان‌بینی حافظ مبتنی بر گذشت، مدارا و ایثار است و با دشمنی و ستیزه‌جویی به هر شکل که باشد، مخالف است. به راستی، دنیای پر تب و تاب امروز، چقدر به پیام‌های والا، انسانی و آموزنده بزرگانی چون کنفوسیوس، لائوتسه، سعدی، مولانا و حافظ، نیازمند است. 

علاقه‌مندی چینی‌ها به حافظ

در ادامه، وانگ ای دان استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن، مقاله خود را با عنوان «سیر حافظ‌ پژوهی در دانشگاه پکن»، ایراد کرد و گفت: همانطور که در ایران و در جهان، فارسی‌زبانان، حافظ را یکی از بزرگ‌ترین و برجسته‌ترین سخن‌سرایان فارسی می‌دانند و در واقع چنین است و در آن تردیدی نیست، در بین ادب‌دوستان و فارسی‌دانان چینی نیز حافظ در جایگاه یکی از بهترین و محبوب‌ترین شاعران ایرانی شهرت پیدا کرده و دل و جان اهل ذوق و ادب و فرهنگ این سرزمین را به خوبی و زیبایی ربوده است. 

وی تأکید کرد: تا آنجا که می‌دانم، حدود چهل و دو سال پیش، کتاب «برگزیدۀ غزلیات حافظ» به همت یکی از دانش‌آموختگان بخش فارسی دانشگاه پکن، آقای سینگ‌بینگ شون، از فارسی به زبان چینی ترجمه شد و در یکی از معتبرترین انتشاراتی‌های چین، یعنی انتشارات ادبیات خارجی به چاپ رسید. بیست سال پس از آن، یعنی در سال 2001 میلادی ترجمه کامل «دیوان غزلیات حافظ» توسط همین آقای سینگ‌بینگ‌شون به پایان رسید و در انتشارات ادبی و هنری چانگ شا منتشر و با استقبال شایسته‌ای روبه رو شد.

این استاد دانشگاه افزود: به‌غیر از ترجمه دیوان حافظ به زبان چینی، استادان و دانشجویان بخش فارسی دانشگاه پکن نیز در مسیر شناخت حافظ و پژوهش در غزلیات درخشان و جاویدان وی بسیار کوشیده‌اند. مثلاً آقای دکتر لیو یینگ جیون (با نام فارسی جهانگیر) مدیر فعلی گروه زبان و ادبیات فارسی این دانشگاه،  بیست سال پیش موضوع «می در غزلیات حافظ: مقایسه‌ای با می در اشعار کلاسیک چینی» را برای پایان‌نامه فوق لیسانس خود انتخاب کرد.

وانگ ای دان افزود: همین امسال، یکیدیگر از دانشجویان کارشناسی ارشد بخش فارسی ما، لی یا سین (با نام فارسی رؤیا)، پایان‌نامه خود را با عنوان «پژوهشی در تفأل به شعر حافظ: تحقیق مقایسه‌ای» با راهنمایی آقای دکتر لیو یینگ جیون نوشت.

وی بیان کرد: این دو پایان‌نامه، نشان دهنده علاقه‌مندی وافر ما به حافظ و شعر درخشان و جانبخش اوست. برخی از پژوهشگران چینی حافظ را با لی بای (بزرگترین و معروف‌ترین شاعر سلسلۀ تانگ در تاریخ چین) مقایسه می‌کنند و حافظ را لی بای فارسی‌زبان می‌نامند.

توسعه آموزش زبان فارسی در دانشگاه‌های چین

پس از آن، پروفسور چن مینگ (Chen  Ming) رئیس دانشکدۀ زبان‌های خارجی دانشگاه پکن نیز گفت: دانشکده زبان‌های خارجی دانشگاه پکن، دارای سابقه بیش از ۱۰۰ سال است. در حال حاضر ۲۱ رشته زبان خارجی در مقطع کارشناسی وجود دارد و نزدیک به ۴۰ زبان خارجی شامل زبان‌های باستانی و زبان‌های امروزی تدریس می‌شود. در سال ۱۹۵۷، در چین نخستین گروه زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه پکن تأسیس شده و در طول بیش از شصت سال، بیش از ۳۰۰ دانشجوی رشته زبان فارسی از این بخش فارغ‌التحصیل شده‌اند و سهم بسزایی در راه تقویت مبادلات چین با کشورهای فارسی‌زبان، به خصوص ایران، در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ادا کرده‌اند.

وی تصریح کرد: بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن نیز به طور مدوام به تربیت نیروهای سطح بالا برای تدریس زبان فارسی در چین می‌پردازد. تعداد دانشگاه‌هایی که در چین رشته زبان فارسی دارند، از دهه گذشته، سال به سال در حال افزایش بوده و برخی از استادان زبان فارسی که در حال حاضر شاغل در این دانشگاه‌ها هستند، دارای سابقه تحصیلات در مقاطع لیسانس، فوق لیسانس یا دکتری در رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن هستند.

دیوان حافظ به بیش از 40 زبان دنیا ترجمه شده است

در ادامه  مراسم، ایران‌زاده، رایزن فرهنگی ایران و نماینده بنیاد سعدی در چین، به ترجمه دیوان حافظ به بیش از چهل زبان دنیا از جمله چینی اشاره کرد و افزود: گوته بنیانگذار نظریه ادب تطبیقی جهانی و شاعر «دیوان شرقی»، شیفته حافظ بود و می‌توان گفت حافظ یکی از ده شاعر برجسته ادبیات جهان است و ادبیات جهان وامدار همت اوست؛ برای نمونه دیگر، ویکتور هوگو از جوانی با شعر حافظ آشنا بود و به سال 1882 این شعر حافظ را در صدر نخستین چاپ از قصاید و غزلیاتش آورد: حال دل با تو گفتنم هوس است؛ سخن دل شنفتنم هوس است.

ایران‌زاده اظهار کرد: آندره ژید فرانسوی که عاشق خیام و حافظ بود و در کتاب «مائده‌های زمینی» در پرتو غزلیات حافظ بوده است؛ نخستین باب از کتاب خود را با این بیت حافظ شروع کرده است: بخت خواب آلود ما بیدار خوهد شد مگر؛ زانکه زد بر دیده آبی، روی رخشان شما.

در پایان این مراسم، تعدادی از دانشجویان دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری زبان و ادبیات فارسی پکن چند غزل حافظ را به زیبایی خواندند که با استقبال گرم حاضران مواجه شد. 

اهدای نسخه‌هایی از چاپ نفیس دیوان حافظ به استادان گروه و دانشجویان ادبیات و همچنین تقدیم بسته فرهنگی کتاب آموزشی و فرهنگ لغت به بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن پایان بخش این مراسم بود. 

پایان خبر