بررسی تحولات سیاسی و اجتماعی در ادبیات معاصر فارسی در ایتالیا
.jpg)
سمینار «بررسی تحولات سیاسی و اجتماعی در ادبیات معاصر فارسی» به همت رایزنی فرهنگی ایران ویژه اساتید زبان و ادبیات فارسی دانشگاههای ایتالیا برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی بنیاد سعدی، سمینار «بررسی تحولات سیاسی و اجتماعی در ادبیات معاصر فارسی»، 20 اسفندماه ویژه اساتید زبان و ادبیات فارسی دانشگاههای ایتالیا، به همت رایزنی فرهنگی ایران و همکاری مؤسسه شهر کتاب، دپارتمان تاریخ، فرهنگ و تمدن و دپارتمان زبان، ادبیات و فرهنگ مدرن دانشگاه بلونیا در محل سالن جوزپه پرودی این دانشگاه برگزار شد که با استقبال خوب دانشجویان، محققان و اساتید زبان فارسی همراه بود.
در این نشست که به ریاست «مائوریتسیو پیستوزو»، استاد زبان فارسی دانشگاه بولونیا برگزار شد، اساتیدی از دانشگاههای بولونیا، میلان، ناپل، تورین، رُم و تهران حضور یافتند.
مارکینیولی، خاورشناس و مسوول بخش جامعه شناسی و مطالعات ادیان دانشگاه بولونیا در این نشست با بیان اینکه زبان فارسی با سابقه دانشگاه بولونیا به عنوان قدیمی ترین دانشگاه قاره اروپا عجین شده و بخش جدانشدنی این دانشگاه است، افزود: برگزاری چنین نشستهایی برای شناساندن ادبیات فارسی در خارج از کشور ضروروی است که این مهم طی دو سال به همت رایزنی فرهنگی ایران کار خود را آغاز کرده و امیدوارم ادامه یابد.
پس از آن، قربانعلی پورمرجان، رایزن فرهنگی ایران در رُم ضمن تبیین تحولات زبان فارسی معاصر، گفت: ادبیات معاصر فارسی فراز و فرود زیادی در یکصد سال گذشته داشته و جریانی را در حوزه ادبیات فارسی ایجاد کرده که موجب تفاوتهای آن با ادبیات کلاسیک شده است.
پورمرجان افزود: ژانرهایی همچون ادبیات داستانی، رمان، ادبیات سیاسی، ادبیات انقلاب، ادبیات جنگ، ادبیات دفاع مقدس و ... در دوران معاصر شکل گرفته است و قبل از دوران قاجار چیزی با این عناوین وجود نداشت. برای بررسی این موارد ضرورتاً باید به تاریخ معاصر ایران رجوع کرد که قطعاً در مقالات امروز بدان پرداخته خواهد شد.
وی ادامه داد: بررسی ادبیات معاصر در یکصد سال اخیر و نگاهی گذرا به آثار نویسندگان ادبی در دورههای اول جمال زاده، دوره دوم سیمین دانشور و جلال آلاحمد، دوره سوم (از 5 سال پیش از انقلاب تا دهه 70) مثل پارسیپور و بالاخره دوره چهارم و شعرای جدید نشان میدهد که داستاننویسی به شدت رواج پیدا کرده، زنان پا به عرصه ادبیات گذاشته و مشکلات زنان در جامعه توسط آنها روایت میشود و تحصیلات آنها هم روزبهروز افزایش پیدا میکند و انگیزه ورود آنها به ادبیات بیشتر از دورانهای قبل شده است.
پورمرجان در ادامه سخنان خود، گفت : نکته دیگری که اشاره بدان مفید است، تأثیرگذاری ادبیات ترجمه بر ادبیات معاصر ایران است. گاهی ادبیات نوین یک کشور با ادبیات سنتی آن درگیر شده و چالشهایی را ایجاد میکند و گاهی هم ترجمه نظام خاصی را در آن میآفریند و بنابراین همواره یک نوع مقاومت را در برابر ادبیات ترجمه میبینیم.
وی تأکید کرد: جریان انقلاب و جنگ هشت ساله تحمیلی عراق علیه ایران از وقایع تأثیرگذار در ادبیات فارسی بهشمار میروند که در قلمروی تفکر و محتوی بر ادبیات فارسی ما نقش آفرینی کردند که البته در برهههای خاصی از این دوران در دههی هفتاد رونق ادبیات معاصر بیشتر از دورههای دیگر بوده است و شعر انقلاب و شعر جنگ را در قالب اشعار دفاع مقدس شاهد هستیم.
پورمرجان در پایان سخنان خود، خاطرنشان کرد: دایره ادبیات فارسی معاصر قابلیت و ظرفیت توسعه محتوایی و حتی شکلی را با الهام از اقتضائات سیاسی و اجتماعی و حتی دینی داراست و جا دارد که ادبا و اساتید زبان فارسی در ایران و خارج از کشور بیشتر بدان پرداخته و وجوه مختلف آن را مورد کنکاش و بررسی عالمانه قرار دهند.
در بخشی دیگر از این سمینار، حسین معصومی، استاد دانشگاه تهران و عضو فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی نیز درباره تغییرات جایگاه شعر در فرهنگ ایرانی گفت: شعر فارسی در یک قرن گذشته از لحاظ صورت و محتوی دستخوش تحولات مهمی شده است ولی تصور شاعر از جایگاه خود و تصور جامعه از جایگاه شعر و شاعر از اهمیت ویژه ائی برخوردار است.
وی به نقش شعر در انتقال یک پیام اشاره کرد و افزود: بسیاری از اصحاب مکاتب فکری به خصوص صوفیان برای انتقال پیام خود از شعر استفاده میکردند و کلید رمز گشایی از پیام آنان در شعرهایی نهفته بود که ارائه میکردند. شاعران در دوران انقلاب مشروطیت با روی گرداندن از دربار تبدیل به زبان اعتراض مردم شدند و به جای اینکه خود را معلم اخلاق مردم بدانند آنان را به دگرگون کردن روابط اجتماعی و نظام سیاسی دعوت میکردند.
در ادامه، آنا وانزان، استاد دانشگاه میلان اظهار کرد: ادبیات وحشت و حضور آن در ادبیات فارسی سابقهای طولانی دارد ولی کمتر کسی به آن پرداخته است؛ چراکه بسیاری از ادیبان این گونه ادبیات را از دیگر انواع ادبیات مجزا می دانند. به رغم اینکه این گونه ادبیات نه تنها در ایران بلکه در دیگر کشورها نیز کمتر مورد توجه قرار می گیرد ولی در ادبیات فارسی قدمتی دیرینه دارد.
وی افزود: در شاهنامه فردوسی نیز به ادبیات وحشت پرداخته شده است، چراکه فردوسی همواره در شاهنامه به نبرد بین اهریمن و رستگاری اشاره میکند. حضور اهریمن و دیو در شاهنامه بسیار مشهود است و تشبیه دیو به یک موجود غیر عادی و ترسناک نشان از این دارد که فردوسی می خواهد خواننده را از اهریمن ترسانده با ارائه جلوه ای زشت از آن، خواننده را از گناه دور نگاه دارد.
بنابر اعلام این خبر، این نشست با سخنرانی پیستوزو، استاد زبان فارسی دانشگاه بلونیا، خانم ناتایا تورنسلّو، استاد زبان فارسی دانشگاه ناپل، محمد خانی، معاون بینالملل مؤسسه شهر کتاب، خانم بیانکا فیلیپینی، استاد زبان فارسی دانشگاه تورین و همچنین، خانم پریسا نظری، از اساتید زبان فارسی دانشگاههای ایتالیا در خصوص زبان فارسی پایان یافت.
انتهای پیام/
نظر شما :