پنل دوم همایش بینالمللی ظرفیتهای فرهنگی اجتماعی حوزه تمدنی نوروز» مطرح شد؛
ظرفیتهای حوزه تمدنی نوروز را از حالت بالقوه به بالفعل درآوریم
در پنل دوم «همایش بینالمللی ظرفیتهای فرهنگی اجتماعی حوزه تمدنی نوروز» هریک از اساتید بر موضوعاتی از قبیل بالفعل شدن ظرفیتهای حوزه تمدنی نوروز، فرصت نوروز برای همگرایی کشورهای منطقه، برگزاری جشن نوروز در قرقیزستان به رغم مشکلات نوروز هراسی تأکید کردند.
به گزارش روابط عمومی بنیاد سعدی، در پنل دوم این همایش اقبال شاهد، مدیر گروه زبان و ادبیات دانشگاه جی سی لاهور پاکستان، محمود شوری، مدیر گروه اوراسیا مؤسسه ابرار معاصر تهران، انور عباس مجید، رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بغداد عراق، فرخ صدیق زاد، مدرس زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آنکارا، نورلان بیک بالتابایف، استاد زبان فارسی و رئیس گروه زبانهای خاورمیانه انستیتو شرق شناسی و روابط بین الملل دانشگاه دولتی بیشکک قرقیزستان و علی آدمی، دانشیار گروه روابط بینالملل دانشگاه علامه طباطبایی به عنوان مدیر پنل به سخنرانی پرداختند.
علی آدمی مدیر پنل دوم در ابتدای این همایش درباره نوروز گفت: باید بتوانیم بحث تمدنی نوروز را به عنوان یک دیپلماسی به جهان- در قالب دیپلماسی تمدنی نوروز- مخابره کنیم تا صلح را در کشورهای حوزه تمدنی به عنوان یک کلیت در تعامل با سایر تمدنها ایجاد کنیم.
نقش متغیرهای فرهنگی در روابط بینالملل معاصر
محمود شوری، مدیر گروه اوراسیا مؤسسه ابرار معاصر تهران درباره ظرفیتهای اجتماعی و فرهنگی نوروز گفت: شاید در کمتر منطقهای از جهان امکان یافتن ظرفیتهای فرهنگی که کشورهای متعددی را به هم پیوند دهد وجود داشته باشد و این به دلیل پشتوانه تاریخی ایران در منطقه است که به رغم گذشت قرنها و تحولات سیاسی این موضوع همچنان زاینده است.
وی ادامه داد: بعد از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد با شرایطی مواجه شدیم که بحث فرهنگها و هویتها در آن متغیر تعیین کنندهای محسوب میشود که ساموئل هانتیگتون نیز در نظریه پردازی خود به این موضوع اشاره کرد که در آینده منازعات فرهنگی روی گسلهای فرهنگی و تمدنی شکل خواهد گرفت، اما نادرستی این نظریه در سالهای بعد مشخص شد که بسیاری از منازعات ارتباطی با گسلهای فرهنگی ندارند.
شوری ادامه داد: مسئله بعدی روشهای موجود در متغیرهای فرهنگی و تأثیر آن بر روابط بینالمللی است و این موضوعات در عناوین متفاوتی همچون: «قدرت نرم، دیپلماسی عمومی و فرهنگی» مطرح میشود.
وی با اشاره به اینکه به موضوع فرهنگ در روابط بینالملل از دو منظر نگاه شده، گفت: بر اساس تعاریف، فرهنگ هم هویت بخش و وحدت آفرین خوانده شده و هم عنصر جدایی بخش و منازعه آفرین، به عبارتی فرهنگ هم ما را از دیگران متمایز میکند و هم ما را با بعضی دیگر یکسان میکند و ممکن است هم دوستی و هم دشمنی ایجاد کند.
شوری درباره چگونگی تأثیر این ظرفیتها بر همگرایی منطقهای توضیح داد: ظرفیتهای بالقوهای وجود دارد و ما در مورد آن اشتراک نظر داریم، اما مسأله مهم بعد از شناسایی این ظرفیتها این است که چطور آنها را به حالت بالفعل درآوریم و از آنها نتایج مثبتی برای صلح و همگرایی منطقهای بگیریم.
وی با بیان اینکه برای رسیدن به این هدف ما سه وظیفه در پیش رو داریم، افزود: اولین کار، شناسایی این ظرفیتها، دوم تلاش برای بالفعل شدن و سوم استفاده درست از ظرفیتهاست. این حالت شبیه به شرایطی است که ما ثروتی را در اختیار داریم، اما نسبت به آن آشنا نیستیم و در گام بعد باید تلاش کنیم این ثروت تبدیل به سرمایه شود، اما در این مسیر درست انجام دادن آن اهمیت ویژهای دارد.
مراسم آغاز فصل بهار با شور و شوق خاصی در پاکستان برگزار میشود
اقبال شاهد، مدیر گروه زبان و ادبیات دانشگاه جی سی لاهور پاکستان در این پنل ضمن خواندن اشعاری از اقبال لاهوری و منظومهای از خودش در وصف نوروز و زیباییهای طبیعت در این فصل گفت: اقبال لاهوری همیشه زبان فارسی را دوست داشت و باید متذکر شوم شهر لاهور پاکستان یکی از شهرهای فرهنگی و ادبیات محسوب میشود.
وی ضمن بیان اینکه وقتی در تهران بودم جشنهای نوروز و آداب و رسوم مخصوص آن را از نزدیک دیدم گفت: مراسمهای ویژه آغاز فصل بهار و جشنهای نوروزی در برخی مناطق پاکستان با شور و شوق خاصی برگزار میشود و همزمان با فرا رسیدن نوروز که مقارن با آغاز فصل بهار و زنده شدن دوباره طبیعت است در خانه فرهنگ ایران در پاکستان نیز سفره هفت سین انداخته میشود.
نوروز فرصتی برای همبستگی کشورهای منطقه
فرخ صدیق زاد، مدرس زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آنکارا درباره تاریخچه نوروز در ترکیه گفت: امروزه فرهنگ فرامرزی نوروز در بیشتر کشورهای منطقه جشن گرفته میشود و در ترکیه هم چه در دوره امپراتوری عثمانی و چه در دوره جمهوری، این آئین دیرین ادامه دارد و باید گفت در میان شاعران ادبیات کلاسیک ترک نیز فرهنگ نوروز رایج بوده و در شعرهای خود از آن استفاده میکردند..
وی افزود: جشن نوروز در ترکیه به عنوان یک جشن فرهنگی و به جهت فرا رسیدن بهار برگزار میشود و در تمام قشرهای ساکن در ترکیه به خصوص کردها و ترکهای آذربایجان سالهاست که این مراسم جشن گرفته میشود. خانه تکانی، سفر و روشن کردن آتش و عیدی دادن جز رسومی است که با فرا رسیدن فصل نوروز به چشم میخورد..
مدرس زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آنکارا ادامه داد: موجودیت نوروز در ادبیات، فرهنگ و زندگی میتواند فرصتی برای مشارکت فرهنگی در کشورهای منطقه به وجود آورد. نوروز میتواند بهعنوان یک میراث مشترک مایه دوستی و همکاری ملتها باشد و این امر امروز بیشتر از همیشه کل کشورها را میتواند به یکدیگر نزدیک کند..
به دلیل تنوع قومی در عراق نوروز در همه شهرها به صورت جشن گرفته نمیشود
انور عباس مجید، رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بغداد عراق گفت: عید نوروز در فرهنگ مدون عراق، همانند بسیاری از عادات و سنن مردمان این سرزمین سابقه دیرینه تاریخی دارد و با دین و باورهای دینی گره خورده است، مردم عراق از شما تا جنوب گرفته تا کردهای عراق این آئین باستانی را جشن میگیرند و تا ده روز تعطیلات رسمی دارند..
وی با بیان اینکه آداب و رسوم نوروز در عراق قدیمی و بیش از دو تا سه هزار سال سابقه دارد، افزود: روز نوروز در عراق روز بیست و یکم برج سوم میلادی است که در عراق به آن روز درخت به عنوان یک گیاه پرثمر گفته میشود و اولین روز فصل بهار است.
رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بغداد ادامه داد: عید نوروز در همه مناطق عراق به دلیل تنوع قومی در این کشور به یک صورت جشن گرفته نمیشود، مثلاً جنوب عراق مانند شهرهای نجف و کربلا آداب و رسوم مخصوص خود را دارند و یا کردهای شمال عراق، نوروز را با اسطوره کاوه آهنگر و پیروزی بر ضحاک گره زده و با شکوه برگزار میکنند. اما در همه شهرهای عراق سفره هفت سین انداخته میشود و علاوه بر خوراکهای معمول سفره، گندم و جو نیز بر سر آن نیز میگذارند.
عباس مجید یادآوری کرد: بر اثر رفت و آمد ایرانیها به عراق و آشنایی عراقیها با فرهنگ و سنتهای ایرانی اصالت جشنهای نوروزی در این منطقه بیشتر شد و عراقیها بر این باورند نوروز عید بهار است و از لحاظ روانی موجب نشاط مردم میشود.
برگزاری جشن نوروز در قرقیزستان به رغم نوروز هراسی
نورلان بیک بالتابایف، استاد زبان فارسی و رئیس گروه زبانهای خاورمیانه انستیتو شرق شناسی و روابط بین الملل دانشگاه دولتی بیشکک قزقیزستان درباره نوروز گفت: نوروز یکی از جشنهای اصلی ملت قرقیزستان به شمار میآید و در زمان شوروی به دلیل دور شدن از دین، تحت سیاست حزب کمونیست جشنها محدود و ممنوع شد..
وی ادامه داد: بعد از فروپاشی اتحاد شوروی و استقلال قرقیزستان مقامات عالی رتبه، نوروز را بهعنوان یکی از جشنهای اصلی اعلام کردند و روز ۲۱ مارس بهعنوان عید نوروز اعلام شد و سی سال است که به طور رسمی جشن گرفته میشود.
بالتابایف با اشاره به اینکه معتقدیم نوروز یک میراث مشترک است و ملت قرقیزستان نوروز را به عنوان جشن ملت خود میداند، گفت: دلایل زیادی برای اینکه مردم قرقیزستان این جشن را به عنوان جشن خود محسوب میکنند، وجود دارد و یکی از آنها تقویم قرقیزی است که از ۲۱ مارس و همزمان با نوروز شروع میشود. سفره هفت سین ایرانی در قرقیزستان هم پهن میشود و آداب و رسوم آن در این کشور ادامه دارد.
وی با بیان اینکه نوروز با جشن ملی قرقیزستان در یک سطح است و با شکوه برگزار میشود، گفت: ایام نوروز در قرقیزستان با شکوه هرچه تمامتر گرامی داشته میشود. آداب و سنتهای قرقیزها در این ایام متنوع و جذاب است. در زمان سیطره شوروی برگزاری این جشن ممنوع شده بود. ما در قرقیزستان مسئلهای مانند نوروز هراسی داریم که بعضی از فعالان معاصر دینی این کشور، نوروز را جشنی قبیلهای تعریف میکنند، اما این طور نیست و ملت قرقیزستان این جشن را برگزار میکند و روز بسیار مهمی در فرهنگ قرقیزستان است که زمین از خواب بیدار میشود و فلسفه آن بسیار غنی است.
پایان خبر
نظر شما :