درهفتمین گردهمایی مؤسسههای فعال در آموزش زبان فارسی بررسی شد/ نشست تخصصی دوم
تجربیات برگزاری کلاسهای مجازی آموزش زبان فارسی در شرایط کرونایی جهان
در «هفتمین گردهمایی مؤسسههای فعال در آموزش زبان فارسی در جهان» مدیران مراکز آزفا و استادان آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان در داخل و خارج از کشور، به بیان تجربیات آموزش مجازی زبان فارسی با توجه به شرایط کرونایی جهان پرداختند.
به گزارش روابط عمومی بنیادسعدی، این نشست تخصصی به ریاست رضامراد صحرایی، معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی و با سخنان و گزارشهای «رییس مرکز آزفای دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره) قزوین، معاون مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه علامه طباطبایی، رئیس مرکز آموزش زبان فارسی جامعة المصطفی العالمیه، مسئول کرسی زبان فارسی دانشگاه زبانشناسی بلگراد، استاد آموزش زبان فارسی دانشگاه علوم پزشکی و مدرس زبان فارسی ازمیر ترکیه برگزار شد.
حدود ۶۰۰ نفر از سراسر جهان در دوره غیرهمزمان تدریس زبان فارسی شرکت کردند
معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی در ابتدای نشست با بیان اینکه امیدوارم این نشست آخرین نشست مجازی باشد و در آینده نزدیک در کنار هم با خاطرهای خوب هشتمین همایش را برگزار کنیم، گفت: در یکسالی که گذشت، بنیاد سعدی کتابهای مهمی در حوزه آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان منتشر کرد که از جمله میتوان به مجموعه کتابهای «شیراز» برای دانش آموزان و کشورهای عربی، «واژه ۳»، جلد دوم کتاب «ایرانشناسی»، «داستانهای هزار و یک شب» و جلد سوم مجموعه آموزشی «مینا» اشاره کرد.
وی گفت: در حوزه آموزش الکترونیکی نیز تجارب زیادی به دست آوردیم که یکی از آنها ۱۹ عنوان فعالیت مجازی در دست تولید بنیاد سعدی است، علاوه براین، اپلیکیشن کتابهای تألیفی بنیاد و ویدئوهایی برای معرفی کتابها نیز طراحی شده است. صحرایی ادامه داد: برای استفاده آسان و راحتتر فارسی آموزان و علاقهمندان به یادگیری زبان فارسی نیز مجموعه کتابهای تألیفی بنیاد تحت عنوان «آموزش زبان فارسی» در وبگاه و نرمافزار کتابخوان «طاقچه» قرار گرفته است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی افزود: ۳۰ کلاس برخط و غیر برخط را با همکاری دانشگاه علامه طباطبایی برگزار کردیم و حدود ۶۰۰ نفراز علاقهمندان در سراسر جهان در دوره غیر همزمان روش تدریس زبان فارسی به غیر فارسی زبانان شرکت کردند که همه اینها نشان داده که کرونا نمیتواند مانع فعالیت استادان زبان فارسی برای فرهنگ غنی و خدمت به آموزش و گسترش زبان فارسی شود.
صحرایی خاطرنشان کرد: گرچه پیش از ویروس کرونا نیز اقدامات و فعالیتهای زیادی در راستای آموزش مجازی زبان فارسی انجام دادهایم، اما ویروس کرونا به ما انگیزه مضاعف داد تا به سرعت فعالیتهایمان را بیشتر به سمت آموزشهای مجازی پیش ببریم و این مهم باعث شد فارسیآموزان جدیدی در همین دوران کرونااز نقاط مختلف جهان به ما بپیوندند و این نشان میدهد در حوزه آموزش مجازی نیز موفق بودهایم.
ضعف بستر اینترنت و فقدان ارتباط حسی بین مدرس و دانشجو
سیدمحسن حسینی، رئیس مرکز آزفای دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره) قزوین با بیان سابقهای از این مرکز گفت: مرکز آزفای دانشگاه قزوین در سال ۷۲ با هدف آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان تأسیس شد و در طی این سالها بیش از ۱۲ هزار نفر از ۱۱۰ کشور جهان در قالب ۱۰۶ دوره آموزشی زبان فارسی را فرا گرفتند.
حسینی درباره فرصتها و تهدیدهای شیوع کرونا در زمینه آموزش زبان فارسی گفت: آموزش مجازی مثل یک اقیانوس و دریاست و امکانات مختلفی میتواند در اختیار ما بگذارد، اما متأسفانه به یکباره وسط این معرکه پرتاب شدیم و شاید با آمادگی بیشتر وارد میشدیم، استفاده بهتری میکردیم.
وی ادامه داد: کرونا برای ما فرصت شد و مجبور شدیم در زمینه آموزش مجازی گامی به جلو برداریم.
حسینی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات اساسی ما دشواری استفاده از فضای مجازی برای مدرسان و زبان آموزان است، چون گاهی بارگذاری فایلها یا بعضی مسائل دیگر نیازمند مهارتهایی به جز زبان آموزی است. فقدان نظارت کافی بر رفتار زبانآموز و نبود بسترهای لازم برای انتقال تصویر نیز موجب میشود گاهی زبان آموز صوت خود را منتقل کند و متوجه نشویم چه کسی پشت سیستم نشسته و چقدر میتواند از کلاس بهره ببرد. به طور کلی، فضای مجازی فاصله اجتماعی به وجود آورده و برقراری ارتباط احساسی بین مدرس و زبان آموز را مختل کرده است.
وی به نبود محتوای آموزشی مناسب برای فضای مجازی و دشوارتر شدن آموزش بعضی از مهارتهای زبانی اشاره کرد و گفت: باید به نوآموزان فارسی یاد دهیم که چطور الفبای فارسی را بنویسد و این به سادگی امکان پذیر نیست، بنابراین، باید از اپلیکیشنهایی استفاده کنیم که طرز نوشتن الفبا را نشان میدهد. خوشبختانه در این زمینه از کتاب بنیاد سعدی استفاده کردهایم.
وی با ارائه راهکارهایی در پایان گفت: «تدوین منابع و کتابهای آموزشی»، «استفاده از فضای مجازی مناسب» و «برنامهریزی برای تدوین زمان برگزاری کلاسها» از جمله راهکارهای ما است.
مرتفع شدن مشکلات زبان آموزان و استادان با تخته هوشمند
حجت الله الماسی، معاون مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این نشست مجازی گفت: در بنیاد سعدی کارهای بزرگی انجام شده که فعالیت را برای مراکزی مثل ما بسیار آسان کرده است. مرکز آزفای دانشگاه علامه تهدید شیوع بیماری کروناو تعطیلی کلاسهای زبان فارسی را به فرصت تبدیل کرد و این فرصت هم در کمیت و هم در کیفیت به وجود آمد؛ در کمیت، ما حدود پنج برابر دوره غیرکرونا، فارسیآموز داشتیم و حدود ۵۶ دوره فارسی آموزی برگزار شده است و در کیفیت، مدرسان توانستند الگوهای موفقی در تدریس فراهم کنند.
الماسی با بیان اینکه تحلیلی از کلاسهای مجازی و مشکلات موجود در آن شناسایی شد که میتوانیم بخشی از آنها را برطرف کنیم، افزود: کلید واژه مدرسان و فارسیآموزان این بود که از این فضا خسته شدهاند؛ یعنی شاید به نظر بیاید که تدریس در منزل کار سختی نیست، اما یکجا نشینی، خستگی و تکدر روح ایجاد میکند و تعامل معلم و شاگرد و همچنین شاگرد با شاگرد کم و ضعیف میشود و مشکل دیگر این است که معلم محور شدن شرایط را سخت کرده است.
معاون مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: برای حل این مشکل از «تخته هوشمند» که مجموعهای از ابزارها را برای تعامل حضوری و مجازی در یک زمان برای معلم و شاگرد فراهم میکند، استفاده کردیم، در این کلاسها که با استفاده از تخته هوشمند برگزار میشد، معلم از دو یا سه نفر از شاگردان حاضر در کلاس میخواهد که مثل کلاس حضوری فعالیت داشته باشند و بقیه فارسیآموزان هم میتوانند همزمان برخط شده وارتباط داشته باشند.
وی افزود: با استفاده از تخته هوشمند معلمان به راحتی در کلاس مجازی راه میروند واستفاده از زبان بدن برای آموزش الفبا کار را بسیار آسانتر کرده و تعامل بین معلم و شاگرد بهراحتی برقرار میشود. همچنین ارتباط بین شاگردان با یکدیگر چه در ایران و چه در خارج از کشور در این فضا به راحتی وجود دارد. به طور کلی، انعطاف پذیری که دراین سیستم وجود دارد باعث میشود زبانآموزان با فضای کلاس حضوری، از راه کلاس مجازی بتوانند وارد کلاس شوند و شاهد کلاس زنده و شاد باشند.
۶۵۰ فارسی آموز در مدرسه مجازی جامعة المصطفی
حجت الاسلام و المسلمین محسنی، رئیس مرکزآموزش زبان فارسی جامعه المصطفی العالمیة نیز در این نشست مجازی با بیان اینکه بیش از ده سال است که به نوعی آموزش مجازی را در کنار کلاسهای حضوری برگزار میکنند، گفت: در دوران شیوع کرونا، کلاسهای مجازی بیشتر شد و نکته جالب اینکه اساتیدی که با دانش فضای مجازی وارد تدریس مجازی میشوند با مشکلات کمتری روبهرو هستند، امااساتیدی که به تازگی میخواهند وارد این فضا شوند، زودتر خسته میشوند.
وی گفت: آموزشهای مجازی اکثراً در نرمافزارهای ادوبی کانکت و دیگر نرمافزارها انجام میشود که میز کار بسیار خوبی دارند، اما متأسفانه برخی اساتیدی که کمتر از این فضا استفاده کردند، به دلیل ناآشنایی با این نرم افزارها، استفاده از امکاناتی همچون تخته مجازی و قلم نوری برایشان سخت و ناراحت کننده است.
محسنی خاطرنشان کرد: استفاده از این امکانات مجازی میتواند محیط جذاب و تعاملی بین فارسی آموزان و مدرسان ایجاد کند و زبانآموزان حضور در کلاس را بهتر لمس و احساس کنند و کلاسی جذاب، زنده و شاد داشته باشند.
رئیس مرکزآموزش زبان فارسی جامعة المصطفی العالمیة افزود: در حال حاضر زبانآموزانی هستند که لحظهی ایران را ندیدهاند، اما خیلی خوب با همین آموزش مجازی زبان فارسی را یاد میگیرند.
محسنی در پایان یادآوری کرد: افراد زیادی در داخل و خارج از کشور زبان فارسی را از طریق جامعة المصطفی میآموزند و از این میزان نزدیک به ۶۵۰ نفر در مدرسه مجازی فارسی میگذرانند.
برنامهریزی برای کارگاههای کوتاه مدت زبان فارسی
سعید صفری، مسئول کرسی زبان فارسی در دانشگاه زبان شناسی بلگراد نیز دیگر شرکت کننده در این نشست مجازی بود و با بیان اینکه باید از روشهای جدید برای آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان استفاده کنیم، گفت: ما برای دورههای آموزش زبان فارسی سطح بندی، زمان بندی و محتوای آموزشی مشخصی تعیین کردیم، اما متوجه شدیم بسیاری از فارسی آموزان دورههای زبان فارسی را نمیتوانند ادامه دهند و برخی هم سطوح آموزشی را تا ماهر ادامه میدهند و تمام میشود و به سطح عالی نمیرسند، اما علاقهمند هستند که ارتباط خود را با زبان فارسی حفظ کنند.
مسئول کرسی زبان فارسی دانشگاه بلگراد ادامه داد: در حال حاضر نیازمند آموزشهای کوتاه مدت هستیم و برای این منظور باید کارگاههای تقویت فارسی آموزی و یا تک جلسهای برگزار کنیم و برای آن استانداردی نیز تعیین کنیم.
صفری با تأکید بر اینکه کارگاههای یک روزه به کار ما تنوع میدهد، افزود: در واقع با برگزاری کارگاههای زبان فارسی کوتاه مدت، میتوانیم تنوع را افزایش دهیم و با شیوههای مختلف آموزشی، فرصتهای بیشتری را برای علاقهمندکردن افراد به آموزش وادامه یادگیری فراهم کنیم.
صفری باارائه پیشنهادی گفت: برای آموزش فارسی حتماً باید از فرصت آموزش کوتاه، کارگاههای مهارت افزایی و تقویت فارسی آموزی استفاده کنیم. زبانآموزی یک جریان مستمر و پیوسته و البته زمان بر است، اما بهتر است از شیوههای بهروز استفاده کنیم و آموزش را جذابتر و برای فارسیآموزان فرصتهای بهتری ایجاد کنیم.
چهار کتاب مهارتی از مقدماتی تا پیشرفته تألیف کردیم
فائقه شاه حسینی، استاد کالج بینالملل دانشگاه علوم پزشکی نیز در صحبتهایی کوتاه گفت: برای نظام نوشتاری زبان فارسی نرم افزار کم داریم که در این زمینه در کالج بینالملل دانشگاه علوم پزشکی نرم افزاری تهیه شده است و برای دانشجویان پزشکی چهار کتابِ چهار مهارتی از مقدماتی تا پیشرفته تألیف کردیم و شبانهروز تلاش میکنیم که هرچه سریعتر به چاپ برسد و در حال تدوین فیلمهای آن نیز هستم.
تعدد کتابهای آموزش زبان فارسی در ازمیر
مریم قراخانی، استاد زبان فارسی ازمیر ترکیه نیز به عنوان آخرین سخنران این همایش با بیان اینکه ۱۲ سال پیش به ترکیه رفته و در دانشگاه کاتب چلبی سه سال مدرس زبان فارسی بوده است، گفت: الآن در مؤسسهای هستم که سه گروه دانشجو در رشتههای ادبیات، الهیات و تاریخ دارم که قصد یادگیری زبان فارسی دارند.
وی درباره مشکلات تدریس زبان فارسی در ازمیر ترکیه عنوان کرد: بزرگترین مشکلی که با آن روبهرو هستم این است که از کتابهای مختلف و متعددی مانند کتابهای دکتر ثمره، پیک پارسی، خواندن، نوشتن و مینا برای آموزش زبان فارسی استفاده میشود.
قراخانی یادآوری کرد: در سه سال اخیر تعداد مهاجران ایرانی افزایش یافته و تعداد فرزندانی که میخواهند فارسی بیاموزند نیز هر روز بیشتر شده و امیدوارم بنیاد سعدی بتواند کاری در این زمینه انجام دهد و کانون پرورش فکری نیز مشارکت کند.
این استاد زبان فارسی در پایان گفت: خوشحالم تاکنون در ازمیر ترکیه ۱۲۸ فارسی آموز داشتهام که در حد خوب فارسی صحبت میکنند و تقریباً هشت نفر از آنها به عنوان مترجم عالی در این شهر فعالیت میکنند.
در پایان این نشست، صحرایی، معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی به جمع بندی نظرات و پیشنهادات پرداخت و عکس دسته جمعی با حضور تعدادی از حاضران در برنامه گرفته شد.
پایان خبر
نظر شما :