برگزاری کارگاه آموزش پیشرفته نسخهشناسی در هند
کارگاه آموزش پیشرفته نسخهشناسی با سخنرانی علی فولادی، رایزن فرهنگی کشورمان در دانشگاه دهلی، آغاز به کار کرد.
به گزارش روابط عمومی بنیاد سعدی به نقل از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مراسم افتتاحیه کارگاه آموزش پیشرفته نسخهشناسی با حضور علی فولادی، رایزن فرهنگی کشورمان در دهلی نو، ارتضی کریم، رییس شورای ملی گسترش زبان اردو، سنگ مترا باسو، عضو شورای ملی نسخ خطی هند، چندر شیکر، رییس گروه فارسی دانشگاه دهلی و استادان و پژوهشگران زبان و ادب فارسی، روز دوشنبه 25 آبان در محل گروه زبان فارسی دانشگاه دهلی برگزار شد.
علی فولادی در سخنان خود در این مراسم تمدن و فرهنگ ایران را قدیمیترین تمدن بشری خواند و خط میخی فارسی را کاملترین خط در بین خطوط میخی دانست که در نهایت خط فارسی تحت تأثیر خط عربی به شکلهای مختلف نسخ، ثلث، نستعلیق و شکسته سیاق، دیوانی و ... درآمد.
وی افزود: ایرانیان باستان برای نوشتن هر موضوع خط ویژهای را به کار میبردند و در ظاهر همین امر پایهگذار تنوع خطوط در ایران شد.
رایزن فرهنگی کشورمان در ادامه با بیان اینکه خط و نگارش از عناصر اصلی یک تمدن در دنیاست و نسخ خطی، کارنامه علمی یک تمدن و ملت به شمار میرود، گفت: در تمدن اسلامی به نوشتن و علم اهمیت ویژهای داده شده است؛ چرا که دانشاندوزی از آموزههای اساسی اسلامی است و معجزه پیامبر اسلام (ص) کتاب بود. به همین دلیل مسلمانان به فراگیری علوم و نگارش آن اهمیت بسزایی میدادند. بر همین اساس نسخ خطی در مناطق اسلامی بسیار است و هند نیز یکی از این مناطق است.
وی گفت: در نسخهشناسی گاه به «ظاهر» اکتفا و به فهرستنویسی از نسخ ختم میشود؛ مثلاً نام نویسنده، نوع کاغذ، سال کتابت، نام کاتب و دیگر اطلاعات شکلی استخراج میشود؛ ولی گاهی هم به محتوای نسخ توجه و مطالعه تطبیقی نسخ و تصحیح نسخه مطرح میشود که هر دو وجه مطلوب بوده و برای جامعه مخاطب فایده خواهد داشت.
فولادی افزود: نسخ خطی یک شیء موزهای نیست؛ بلکه میتواند دربردارنده یک نکته مفید علمی باشد و تاریخ اجتماعی و فرهنگی جامعه را به ما نشان دهد.
نعمان خان، رییس گروه عربی دانشگاه دهلی، دیگر سخنران این کارگاه هم در سخنانی درباره نسخهشناسی عربی اظهار کرد: تا زمانی که مسلمانان پرچم علم را در دست داشتند، زبان عربی اهمیت خاصی داشت و زبان علم و دانشمندان بود و به همین دلیل نسخ خطی عربی خیلی بیشتر از فارسی موجود است.
وی افزود: اهمیت عربی را میتوان از این نکته هم دریافت که با وجودی که زبان فارسی قرنها زبان درباری هند بود؛ ولی در همان زمان آثار زیادی به زبان عربی به رشته تحریر درآمدند.
نعمان خان در ادامه سخنان خود با بیان اینکه در کتابخانه «خدابخش» و یا «رضا رام پور» نه تنها نسخ خطی هند؛ بلکه نسخ خطی کشورهای عربی نیز موجود است، با اشاره به توجهات در ایران به نسخ خطی عربی، از رایزنی فرهنگی ایران درخواست کرد که این مرکز نیز در راستای تصحیح نسخ خطی عربی موجود در هند اقداماتی انجام دهد.
پس از وی چندر شیکر، رییس گروه فارسی دانشگاه دهلی در سخنانی درباره نسخ خطی و راهکارهای تصحیح آن گفت: ما در این کارگاه آموزشی سعی خواهیم کرد که از تجربیات استادان و صاحبان فن تصحیح نسخ خطی عربی، فارسی و اردو استفاده کنیم.
بنا بر اعلام این خبر، این کارگاه آموزشی پیشرفته نسخهشناسی از تاریخ 25 آبان آغاز شده و تا 24 آذر ادامه خواهد داشت و در آن استادان فن از تجربیات خود در تصحیح نسخ خطی عربی، فارسی و اردو سخن خواهند گفت و روشهای علمی و عملی تصحیح متون و نسخ خطی را به پژوهشگران عرضه خواهند کرد.
نظر شما :