برگزاری سومین کنفرانس شرق شناسی در دهلی نو +گزارش تصویری

سومین کنفرانس شرق شناسی با موضوع  "فردوسی و فرهنگ و ادب فارسی" با حمایت بنیاد سعدی و همکاری دانشگاه امام خمینی و موسسه فرهنگی مبین شیراز در خانه فرهنگ ایران و گروه فارسی دانشگاه دهلی نو برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی بنیاد سعدی، در این کنفرانس یک روزه که در محل سالن اجتماعات دانشکده علوم دانشگاه دهلی برگزار شد، تعدادی از استادان، دانشجویان و پژوهشگران از ایران ،هند و بنگلادش حضور یافته و به ایراد سخنرانی پرداختند.

در افتتاحیه این نشست رییس کنفرانس پرفسور علیم اشرف‌خان، استاد گروه فارسی دانشگاه دهلی به بیان اهداف برگزاری کنفرانس پرداخت و نکاتی در باب فردوسی و شاهنامه او در هند و میزان اقبال و توجه پژوهشگران هندی به این شاهکار ادبی بیان داشت.

استاد گروه فارسی دانشگاه دهلی گفت: اگرچه بخشی از قصه‌های شاهنامه ریشه در افسانه و اسطوره دارد، اما فردوسی آنها را به گونه‌ای پرداخته که خواننده آنها را واقعی قلمداد می‌کند. وی همچنین از قول شاهنامه‌پژوه برجسته شادروان دکتر مجتبی مینوی نقل کرد که قدیمی‌ترین نسخه شاهنامه در موسسه کاما در بمبئی نگهداری می‌شود، اما تا امروز کسی از پژوهشگران به آن دسترسی پیدا نکرده است.

سپس دکتر ابوالکلام سرکار، رییس و استاد گروه فارسی دانشگاه داکا از بنگلادش به ایراد سخن پرداخت و خاطر نشان کرد: وقتی از حسنین هیکل سیاستمدار و دانشمند برجسته و فقید مصری پرسیدند چرا شما مصریان با آن‌همه سابقه تمدنی درخشان به راحتی بعد از حمله اعراب زبان قبطی را فراموش کردید، او پاسخ داد: چون ما شخصیتی مثل فردوسی نداشتیم که با سرایش شاهنامه از فرهنگ و زبان و هویت‌مان پاسداری کند.» او در ادامه گفت: بر همین اساس می‌توان گفت که هیچ شاعری در میان ملت‌ها به اندازه فردوسی بر ذهن و زبان ملت خود مؤثر نبوده است. 

وی افزود: شاهنامه از جمله آن دسته آثاری است که هر کلمه به کلمه آن حکمت و عبرت است و اگرچه بیش از هزار سال از سرایش آن می‌گذرد، زبان فارسی با همه تحولاتش ادامه زبان فردوسی است، وی گفت: در بنگلادش علاوه بر مقالات و پژوهش‌های پراکنده دیگر بیش از پنجاه پایان‌نامه دانشگاهی به موضوع شاهنامه فردوسی پرداخته‌اند.

در ادامه در نشست افتتاحیه پرفسور راجندر کومار مدیر گروه فارسی دانشگاه دهلی، پرفسور شریف‌حسین قاسمی استاد زبان و ادبیات فارسی و دکتر احسان‌الله شکراللهی، رییس مرکز تحقیقات فارسی دهلی‌نو سخنرانی کردند و در دو نشست علمی این کنفرانس یک روزه دیگر استادان و پژوهشگران با ارائه مقالات علمی خود به ابعاد گوناگون شخصیت فردوسی و ویژگی‌های اثر گران‌سنگش پرداختند.

در اختتامیه این کنفرانس دکتر محمدعلی ربانی، رایزن فرهنگی ایران در دهلی‌نو، با اشاره به رویکرد خردورزانه فردوسی در شاهنامه این اثر سترگ حماسی را حافظه تاریخی و فرهنگی ایرانیان و آریاییان قلمداد کرد و تعلق و پیوستگی زبان و ادبیات فارسی با حکمت و خرد اخلاق را میراثی به جا مانده از زمان شاهنامه دانسته و گفت: «شاهنامه را در حقیقت می‌توان خردنامه خواند، چراکه توجه اصلی فردوسی در سراسر این کتاب بزرگ به حکمت و خرد معطوف بوده و به همین دلیل است که فردوسی را حکیم خوانده‌اند.» وی با خواندن ابیاتی از آغاز شاهنامه که در ستایش خرد سروده شده است شاهنامه را تفسیری خردورزانه و خردمندانه از هستی و انسان دانست:

خرد رهنمای و خرد رهگشای             خرد دست گیرد به هردو سرای

کسی کاو خرد را ندارد به پیش           دلش گردد از کرده خویش ریش

رایزن فرهنگی ایران در دهلی نو با تاکید بر زنده بودن آموزه‌های شاهنامه این آموزه ها را راه حلی حکیمانه برای حل مسایل و دغدغه‌های انسان پیشین و معاصر به ویژه آریاییان و ایرانیان دانست که از جمله اساسی‌ترین آنها از زمان سامانیان تا کنون همانا مشکل هویتی بوده و هست.

وی افزود: فردوسی وقتی از ایران سخن می‌گوید منظورش مرز جغرافیایی محدودی نیست بلکه یک آرمانشهر را مد نظر دارد که بر مدار خرد هستی دارد. ترجیح گفت‌وگو بر جدال و منازعه از دیگر ویژگی‌های آموزه‌های شاهنامه است و این باور فردوسی است که هرجا خرد حاکم نباشد همانجا جنگ اتفاق می‌افتد.

رایزن فرهنگی کشورمان در دهلی نو در پایان سخنانش گفت: زبان فارسی در هندوستان بخشی از تاریخ فرهنگ مشترک ما ایرانیان و هندیان است و باید به دنبال آن باشیم که مسیر گفت‌وگوهای فرهنگی این دو کشور بزرگ و دیرپا را هرچه بیشتر هموار کنیم.

پایان خبر

اعضای نشست افتتاحیه: آقایان دکتر راجندر کمار،  دکتر احسان‌الله شکراللهی، دکتر شریف‌حسین قاسمی و دکتر ابوالکلام سرکار

اعضای نشست نخست علمی: از راست خانم دکتر مهتاب جهان، آقایان دکتر مقدسی‌نیا، دکتر امین کوشکی و دکتر اختر حسین کاظمی، و دکتر نیک‌پناه

اعضای نشست دوم علمی، از راست مجری برنامه، سپس خانم‌ها دکتر غضنفری، دکتر طبسی، دکتر رنجبرفرد شیرازی، دکتر خاتمی

اعضای نشست پایانی (اختتامیه) از راست: آقایان دکتر علی‌الکبرشاه مجری برنامه، دکتر علیم‌اشرف‌خان، دکتر محمدعلی ربانی، و پرفسور شریف حسین قاسمی